Column: Bitcoin is hoop, ook in Nederland
Geld? Natuurlijk gaat bitcoin over geld, maar niet op de manier waarop de meeste mensen denken. 'Bitcoin is hoop', zegt men wel eens. Ook voor hele gewone mensen in ons rijke westerse Nederland. Dit zijn echte verhalen van echte bitcoiners.
Toen ik voor het eerst werkzaam werd in de sector, vreesde ik me te omringen met alleen maar 'bitcoingekkies', handelaren of 'snelle jongens'. Veel mensen denken bij bitcoin immers nog altijd aan winst of snel rijk worden.
Niets bleek minder waar: ik ontdekte een enorme diversiteit aan mensen en meningen. Bitcoiners blijken géén type, maar zijn er letterlijk in alle soorten, kleuren, vormen en smaken.
De enige fundamentele overeenkomst die ze delen is een affiniteit met bitcoin: een gedeelde droom, een geloof, een vastberadenheid - hoop. Dat is wat hen bitcoiner maakt.
Huis
Zo sprak ik ooit een bitcoiner genaamd F. Hij is een jonge twintiger aan het begin van zijn carrière, met nog een heel leven voor zich. Toch is F. melancholisch over zijn toekomst. Hij huurt een klein één-kamer appartement, waarvoor hij de hoofdprijs betaalt, en ziet weinig perspectief op verbetering.
Het liefst zou hij een huis kopen, maar dat voelt onbereikbaar en door stijgende huizenprijzen steeds verder weg. Sparen op een spaarrekening voelt ook zinloos, vanwege de inflatie. "Dat is dweilen met de kraan open", vindt F.
Hij spaart daarom in bitcoin, want dat voelt wel nuttig: alsof het zijn enige kans is om een inhaalslag te maken, ook al weet hij dat het geen garantie is. "Ik heb weinig te verliezen", zei F, "En als het niks wordt kom ik er ook wel weer bovenop".
Pensioen
Een andere bitcoiner genaamd A. vertelde me ooit dat hij vrijwel geen pensioen heeft. A. is een millennial met bijna 20 jaar werkervaring, maar vooral op basis van tijdelijke en losse arbeidscontracten met zeer beperkte pensioenopbouw. Inmiddels denkt A. dat het te laat is om nog serieus met een pensioen te starten en ook twijfelt hij eraan of het pensioenstelsel in de toekomst wel stand houdt.
"Bitcoin is mijn pensioen", verklaarde A. Een beter alternatief ziet hij niet of vindt hij de moeite niet waard. Hij kent de volatiliteit inmiddels goed, maar is ervan overtuigd dat bitcoin de komende twintig jaar blijft bestaan en uiteindelijk meer waard wordt, of in ieder geval niet minder.
Redmiddel
Bitcoiner S. zag in bitcoin een redmiddel. S. woonde samen met een partner die doorlopend financiële rampspoed over hen uitriep. Eigenlijk wilde S. stoppen met de relatie, maar omdat de partner de gezamenlijke rekening voortdurend plunderde had S. niet de financiële middelen om te vertrekken.
In bitcoin zag S. een manier om toch af en toe een klein beetje geld opzij te zetten - dat was voor de partner veel te technisch en dus buiten bereik. Helaas hielp het S. destijds niet, want een bear market volgde waardoor de koers instortte en verkopen had nauwelijks zin meer. Uiteindelijk is het S. via andere wegen toch gelukt te verhuizen.
Het beetje gespaarde bitcoin heeft S. wel nog steeds. Het waardeverlies is door latere koersstijgingen ruimschoots goedgemaakt. "Het voelt een beetje als karma", vertelde S., die aangaf nu een speciale band te ervaren met bitcoin en geen plannen te hebben om te verkopen.
Sparen
Sparen deed bitcoiner D. nooit. Hij heeft een prima salaris en houdt aan het einde van de maand een mooi bedrag over om vrij te besteden. Dat doet hij dan ook. Geld is om uit te geven, vindt D. en alles mag in principe op, want aan het eind van de maand komt er toch weer nieuw salaris. Spaargeld of een buffer heeft D. dan ook niet. Ik vroeg soms, of hij wel eens nadenkt over onvoorziene omstandigheden of baanverlies. "Liever niet", lachte hij dan.
Toch spaart D. eigenlijk wél, ook al ziet hij dat anders. Hij koopt om de zoveel tijd namelijk een beetje bitcoin. Dat voelt voor hem alleen meer als kopen of investeren, dan als nutteloos sparen, legde hij uit. Hij ziet zijn bitcoin ook niet als besteedbaar geld. Ooit is hij wel van plan te verkopen en de winst te verzilveren, maar hij denkt dat de groei er nog lang niet uit is en koopt daarom soms wat bij.
Hoewel het niet de bedoeling was om te sparen, heeft D. nu voor het eerst in zijn leven een financiële buffer. En dat voelt voor hem niet nutteloos, zoals sparen op een spaarrekening.
Dromen
Een andere bitcoiner genaamd P. gaat al een tijdje langer mee. Als de koers ooit €250.000 per bitcoin bereikt, zo vertelde hij me, dan gaat hij de gok wagen. Dan stopt hij ermee en vertrekt hij naar Frankrijk om daar een oude bouwval te kopen in een afgelegen en natuurrijk gebied, wat hij wil opknappen om er een nieuw leven te beginnen.
Compleet zelfvoorzienend en duurzaam, met zonnepanelen en eigen biologische teelt - weg van de drukte en midden in de natuur. Een glimlach, een glinstering in zijn ogen en een wazige blik; hij zag het al helemaal voor zich. Dát is wat hem in de dagelijkse sleur motiveert.
Toekomst
G. is een relatief nieuwe bitcoiner. Hij investeerde in de hoop binnen een paar maanden een mooie winst te maken. Helaas bleek zijn eerste aankoop precies op de top van de bull market, waarna een lange en tergende bear market volgde met veel koersdalingen.
Toch hield G. stand. Naarmate hij meer over bitcoin leerde kocht hij ieder niveau omlaag zelfs een beetje bij. Nooit verkocht, ook niet op de bodem - wat een held, als newcoiner!
Inmiddels ligt de koers een stuk hoger dan zijn gemiddelde inkoopprijs. Over verkopen en kortetermijnwinst praat hij steeds minder. In plaats daarvan denkt hij er nu aan om nog een beetje bij te kopen en het misschien te bewaren als nalatenschap voor zijn kinderen of kleinkinderen.
Avontuur
Bitcoiner N. werd vooral geboeid door het avontuur. Hoe bitcoin van 'magic internet money' evolueerde tot geopolitiek financieel instrument. De achtbaan van de koers, de dagelijkse spraakmakende ontwikkelingen, de rijke memecultuur en de opmerkelijke personages. De oorsprong van bitcoin, het mysterie van Satoshi Nakamoto en het steeds verder ontluikende bitcoinverhaal.
N. voelt zich onderdeel van een beweging - een 'samen' tegen 'de rest'. "Alleen het avontuur al, maakt het de moeite waard", aldus N. Inmiddels werkt N. al enkele jaren in de sector. Eerdere banen hadden N. nooit lang kunnen bekoren, maar dat is nu anders. "Dit is mijn carrière", zegt N., "Deze rit wil ik uitzitten".
Bitcoin is hoop
Bitcoin uitleggen is moeilijk, want het is veelzijdig en men vindt het om verschillende redenen interessant of belangrijk.
De overeenkomst: Bitcoin is hoop. Hoop op verandering, op iets nieuws, iets blijvends, iets eerlijks en vrij, en vooral van iets van 'ons'. Een antwoord op de hedendaagse wanhoop en het doemdenken; een lichtpuntje in de duisternis.
Hoop is geen weten, garantie of gegeven, maar het is een krachtige en inspirerende menselijke emotie. Aan hoop valt nauwelijks te tornen; dat kunnen mensen HODLen tot ze erbij neervallen.
Als je dat dan ook nog verankert op de blockchain en beveiligt met de private keys, is het misschien geen wonder dat bitcoiners zo standvastig zijn. "I will die on this hill", aldus Strike CEO Jack Mallers.
Bitcoin is anders dan andere investeringen. En bitcoiners zijn géén normale investeerders. Bitcoin is hoop. En dát geven mensen niet zomaar op.
It might make sense just to get some in case it catches on. If enough people think the same way, that becomes a self fulfilling prophecy. Satoshi Nakamoto
Ter bescherming van de privacy van bovengenoemde bitcoiners zijn de identiteiten geanonimiseerd en de voorletters fictief.
