Opinie: Bitcoin is geen crypto

Zijn bitcoin en crypto hetzelfde? Het is een veelbesproken en vaak herkauwd onderwerp dat misschien niet direct spannend lijkt. Bitcoin is immers crypto, en crypto is bitcoin, toch? Of zit het anders? Een duidelijk onderscheid is misschien zowel praktisch als juridisch best nuttig. De Europese Unie heeft dit met MiCA nagelaten, terwijl de Verenigde Staten het juist wel lijken te doen.
De wildgroei aan crypto. Volgens CoinMarketCap, een populaire website voor koersinformatie, bestaan er op dit moment 13,24 miljoen crypto’s met een totale marktwaarde van 2,57 biljoen euro.
Voor een leek kan dat overweldigend zijn. Zeker als je simpelweg wat bitcoin wilt kopen ter diversificatie van je beleggingsportefeuille, maar vervolgens op een platform honderden andere munten tegenkomt.
Bitcoin is écht decentraal
Daarom is het belangrijk om het verschil tussen bitcoin en crypto helder te krijgen. Het belangrijkste onderscheid? Bitcoin is écht gedecentraliseerd. Vrijwel alle crypto’s beweren dat te zijn, maar functioneren in de praktijk als gecentraliseerde startups.
Vaak wordt in dit verband het blockchain-trilemma aangehaald. Dit concept stelt dat blockchain-technologie altijd een afweging is tussen drie pijlers: beveiliging, schaalbaarheid en decentralisatie.
Bitcoin lijkt hierin een pareto-optimale balans te hebben bereikt: het netwerk is nooit gehackt, schaalbaarheid wordt opgelost via tweede-laagsoplossingen (zoals Lightning) en het is gedecentraliseerd dankzij een wereldwijd netwerk van miners en nodes.
Toegegeven, er zijn discussiepunten. Zo verschuift mining steeds meer naar de VS en groeien miningpools steeds verder, wat gevolgen kan hebben voor de decentralisatie en censuurbestendigheid. Maar ondanks deze nuances is bitcoin uniek in zijn robuustheid.
De meeste crypto’s kiezen een andere benadering: schaalbaarheid en snelheid worden vaak vooropgesteld, maar dit gaat meestal ten koste van decentralisatie.
Mining (Proof of Work) wordt vervangen door veel meer gecentraliseerde validatiemechanismen (Proof of Stake), en het draaien van nodes vereist vaak krachtige servers in plaats van eenvoudige, goedkope hardware zoals een Raspberry Pi. Daardoor is het bitcoinnetwerk het enige netwerk dat daadwerkelijk gedecentraliseerd is.
Bitcoin heeft geen CEO
Een ander essentieel aspect van decentralisatie is dat bitcoin geen CEO of oprichter heeft die nog actief in beeld is. Er is ook geen achterliggende juridische entiteit (zoals een stichting) die door overheden onder druk kan worden gezet. Waar de meeste crypto’s een boegbeeld of organisatie hebben die strategische beslissingen neemt, is bitcoin een onafhankelijk en op zichzelf staand netwerk waarbij gebruikers soevereine entiteiten zijn.
Dit betekent ook dat, zelfs in het theoretische geval dat bitcoin ooit een mechanisme zoals burning zou implementeren, bijvoorbeeld om de 'verloren' coins van Satoshi Nakamoto uit circulatie te halen (na brede consensus), dit niet zomaar door één persoon of partij kan worden teruggedraaid. Dat maakt bitcoin minder geschikt voor wie een ETF wil lanceren en daar financieel van wil profiteren onder een gunstig politiek klimaat, maar het is juist dé kern van wat bitcoin uniek maakt.
Onomkeerbare transacties en schaarste
Bitcointransacties zijn definitief. Hoewel cryptotransacties in principe ook onomkeerbaar zouden moeten zijn, toont de geschiedenis dat dit op cruciale momenten niet zo was (zoals bij de DAO-hack).
Daarnaast zullen er nooit meer dan 21 miljoen bitcoin bestaan. Bij veel crypto’s, zoals ethereum, is niet eens exact bekend hoeveel er momenteel in omloop zijn, laat staan dat er een harde limiet bestaat. Met bitcoin ben je er zeker van dat je vermogen niet wordt weggeinflateerd door een centrale partij, in tegenstelling tot fiatgeld of cryptoprojecten met variabele uitgifte.
De EU vs. de VS
De EU heeft met MiCA (Markets in Crypto-Assets Regulation) een juridisch kader gecreëerd met drie categorieën voor cryptoactiva: activagerelateerde tokens, e-money tokens en overige cryptoactiva. Bitcoin valt onder die laatste categorie, net zoals ethereum of solana.
De VS hanteert echter een ander perspectief. Volgens het presidentiële decreet over de Strategic Bitcoin Reserve van Donald Trump wordt bitcoin expliciet erkend als de oorspronkelijke cryptocurrency:
The Bitcoin protocol permanently caps the total supply of bitcoin (BTC) at 21 million coins, and has never been hacked. As a result of its scarcity and security, Bitcoin is often referred to as "digital gold." Het Witte Huis
Met de Strategic Bitcoin Reserve en de U.S. Digital Asset Stockpile lijkt de VS dus bewust onderscheid te maken tussen bitcoin en de rest, iets wat oud-SEC-voorzitter Gary Gensler in het verleden ook meermaals heeft gesuggereerd.
Bitcoinbedrijf vs. cryptocasino
Als je iets met bitcoin doet, of dat nu handelen of sparen is, kies je dan voor een écht bitcoinbedrijf of een cryptocasino?
Een bitcoinbedrijf zet de privacy van zijn klanten op één door zelf systemen te bouwen, in plaats van blind te vertrouwen op identiteitssoftware zoals Onfido of blockchainanalyse-tools zoals Chainalysis. Gegevens worden opgeslagen op eigen servers in Nederland, en niet in de VS bij Amazon of Google.
Bij een bitcoinbedrijf staat veiligheid centraal. Dit blijkt uit zowel zelfontwikkelde multisig-oplossingen voor het bewaren van bitcoin en juridische vermogensscheiding via een onafhankelijke stichting. Geen afhankelijkheid van Fireblocks of andere centrale infrastructuren, zoals de cryptocasino’s die vaak wel gebruiken.
Een bitcoinbedrijf beschikt over kennis en expertise, laat zich niet leiden door hypes (TrumpCoin) en gebruikt bitcoin niet als marketingtool om irrelevante producten aan te prijzen. Het draagt bij aan de groei en verbetering van het bitcoinprotocol, bijvoorbeeld door het organiseren van meetings voor bitcoin core developers.
Daarnaast kun je bij een bitcoinbedrijf nog gewoon praten met een écht persoon, in plaats van vast te lopen bij een AI-chatbot. Producten worden ontworpen met eenvoud en gebruiksvriendelijkheid als uitgangspunt, zonder opdringerige pushmeldingen over de nieuwste shitcoin. Bitcoin doe je bij een bitcoinbedrijf, crypto doe je in het casino.
Bitcoin is geen crypto
Bitcoin is gedecentraliseerd, betrouwbaar, bestand tegen censuur, heeft een vaste maximale voorraad en wordt gestuurd door onwrikbare spelregels. Kortom: bitcoin is financiële vrijheid. Bewaar het op je eigen wallet en neem volledige controle over je vermogen en bescherm je spaargeld tegen de geldprinters uit Frankfurt of betaal je biertje ermee. Maar wees verstandig, bescherm jezelf en blijf weg uit het cryptocasino.
Bitcoin is fundamenteel anders dan de rest en verdient een eigen juridische status. De VS lijkt hier al voorzichtig stapjes toe te zetten, terwijl de EU met MiCA alles nog op één hoop gooit. Hopelijk wordt dat in MiCA 2.0 rechtgezet.
Meer opiniestukken lees je hier.