Wat gebeurt er met je bitcoins in het geval van overlijden?

Er zijn voor overtuigde Bitcoiners twee zekerheden in het leven: 1) Bitcoin is het beste decentrale alternatief voor fiatvaluta en 2) ooit zal je komen te overlijden. Als je dit leest dan is de kans groot dat je over het eerste nagedacht hebt en daarom een beetje bitcoin bezit. Over het tweede denk je misschien minder vaak na. Toch moeten we hier allemaal aan geloven en nadenken wat er in het ergste geval met je bitcoins gebeurt.

Digitale erfenis

Gerald Cotten was de oprichter van QuadrigaCX, tot een paar jaar geleden de grootste cryptobeurs van Canada. Zijn plotselinge overlijden in 2018 onder mysterieuze omstandigheden zorgde voor een grote implosie van de beurs.

Cotten liet niet alleen een cryptobeurs achter die in chaos verkeerde, maar ook investeerders die op zoek waren naar 180 miljoen verdwenen Canadese dollars. Pas na zijn overlijden bleek dat Cotten de enige was die toegang had tot de cold wallets van het bedrijf waarin de cryptogelden van Quadriga werden bewaard.

Hoewel de bedragen in Cotten’s verhaal het tot een uniek geval maken, is hij niet de enige die niet goed had nagedacht over zijn digitale erfenis. Uit een onderzoek van onderzoeksbureau Kantar blijkt dat 61% van de Nederlanders nog nooit heeft nagedacht over hun digitale nalatenschap. Het is dus waarschijnlijk dat een nog groter deel niets heeft geregeld voor hun erfgenamen wat betreft toegang tot hun mobiele telefoon, social media accounts en Bitcoinwallet

Je sleutels, je verantwoordelijkheid

Social media-bedrijven hebben voor nabestaanden tegenwoordig manieren om het profiel van een overledene te laten verwijderen. Anders dan social media accounts, is Bitcoin echter decentraal. Er is dus geen centrale autoriteit waarbij je familie een verzoek kan doen om toegang te krijgen tot je Bitcoinwallet.

Een bank kan toegang geven tot een rekening van een overledene als de nabestaanden hun erfrecht kunnen bewijzen, maar voor Bitcoin bestaat zo’n systeem niet. Wil je jouw partner, kinderen of andere nabestaanden je digitale goud meegeven, dan zul je dit zelf moeten regelen.

Wil je dit op een veilige manier doen, dan kun je overwegen om de seed phrase van je Bitcoinwallet veilig op te slaan op een plek waar je nabestaanden toegang tot hebben. De seed phrase dient als de basis voor alle privé-sleutels die je in je wallet gebruikt om bitcoins te versturen. Het is een reeks van 12 of 24 woorden, die alle informatie bevatten om jouw wallet te herstellen.

Veilig opslaan

Hoe je de seed phrase opslaat is aan jou, maar doe het in ieder op een veilige plek waar je nabestaanden het bestaan van weten. Sla nooit je seed phrase op een plek die gevoelig is voor een datalek of hack, zoals een folder op je computer of een clouddienst. Een fysieke kluis is een goede optie, maar let op dat deze bestand is tegen brand- of waterschade. Overweeg een extra backup die je op een andere plek bewaart, voor het geval dat.

Ook kan je ervoor kiezen om je seed phrase in een wilsbeschikking of testament op te slaan bij de notaris. Hier wordt dan een depotakte van gemaakt, een document dat verklaart dat je je seed phrase hebt opgeslagen bij een bepaalde notaris. Dit document wordt geregistreerd bij het Centraal Testamentenregister (CTR). Bij je overlijden worden de sleutels tot je wallet overgedragen aan je nabestaanden.

Overweeg ook een combinatie van de twee opties, waarbij je een deel van de woorden veilig opslaat bij je familie en een deel bij de notaris. Zo voorkom je dat één enkele partij direct toegang heeft tot de gehele seed phrase, voordat je komt te overlijden.

Er zijn ook andere mogelijkheden. Er zijn tegenwoordig verschillende bedrijven die inspringen op digitale erfenissen, dus verken de optie die werkt voor jou. Doe wel eerst goed onderzoek, voordat je jouw Bitcoinwallet blootstelt aan een derde partij. Wat je ook doet, zorg ervoor dat je duidelijke instructies achterlaat voor je geliefden om toegang te krijgen. Overweeg hierbij dat zij wellicht minder verstand van Bitcoin hebben dan jij.

Erfbelasting

Nabestaanden moeten erfbelasting betalen over een ontvangen erfenis. Dat geldt ook voor bitcoins. Het tarief hangt af van de totale waarde van de erfenis en de relatie van de nabestaanden tot de overledene. Hierbij wordt de dagwaarde van bitcoin op het tijdstip van overlijden als uitgangspunt genomen voor de totale waarde.

Veel mensen beschermen hun Bitcoinwallet met behulp van een hardware wallet. Hier lees je er meer over.