Waarom je sats moeten rollen

Recentelijk ging collega Rens Smit met zijn doosje bosbessen viraal. Rens rekende zijn boodschappen namelijk af met bitcoins in de supermarktketen Pick n Pay. Het filmpje werd onder andere opgepikt door @DocumentingBTC (868.000 volgers op Twitter) en het Nederlandse Instagram-account van Money Talks. Een paar reacties onder de post van Money Talks vroegen zich af waarom je iets met Bitcoin zou afrekenen. Is het motto niet ‘HODL’? En morgen heeft Bitcoin toch weer een andere waarde?

Een peperdure peperoni

Laszlo Hanyecz, een Amerikaanse programmeur en pionier in de wereld van Bitcoin, plaatste in mei 2010 een bericht op een online forum waarin hij zijn verlangen uitsprak om een pizza te kopen met bitcoins. Het duurde een paar dagen en Hanyecz was zelfs bang dat hij niet genoeg bitcoins bood. Een medegebruiker van het forum nam uiteindelijk toch de uitdaging aan, bestelde twee pizza's en Hanyecz betaalde hem… 10.000 bitcoins.

Destijds was de transactie zo’n 40 euro waard. Vandaag de dag zou dat 21 miljoen euro zijn. Een peperdure pepperoni? Het is maar hoe je het bekijkt. Het verhaal van Laszlo Hanyecz en zijn legendarische pizza-aankoop met bitcoins blijft vaak de kop opsteken, meestal om te onderstrepen hoeveel geld hij wel niet zou hebben als hij zijn bitcoins had gehouden.

Hanyecz heeft er in ieder geval geen spijt van en vertelde in een interview met Bitcoin Magazine dat hij trots is op zijn bijdrage aan de groei en ontwikkeling van deze nieuwe vorm van geld. En hij plaatste het in context: “Destijds was het als Monopoly geld. We gaven elkaar honderden, soms wel duizenden bitcoins, gewoon voor de lol. Het pizzaverhaal zoals die in de media wordt gebracht is hetzelfde als, oh, laat me teruggaan in de tijd en Apple aandelen kopen."

HODL of spenderen

Zowel Hanyecz als Rens’ verhaal en de reacties daarop illustreren een belangrijk vraagstuk rondom Bitcoin: is het geld of is het een belegging? Juridisch wordt Bitcoin in Nederland niet gezien als geld, maar als goed. Vanuit een economisch perspectief zou je echter kunnen zeggen dat geld datgene is dat binnen een bepaalde samenleving algemeen wordt geaccepteerd als rekeneenheid, ruilmiddel en vermogensobject

Hoe je het ook wendt of verkeerd, de pizza was waarschijnlijk de eerste transactie door middel van Bitcoin en is daarmee enorm belangrijk om aan te tonen dat Bitcoin gebruikt kan worden als geld. En hoewel velen wellicht speculeren met Bitcoin als belegging, is het in essentie wel degelijk bedoeld als geld, goed geld. 

Daardoor ontstaat er een collectief actie dilemma voor Bitcoinbezitters. Als je gelooft in de toekomst van Bitcoin als wijd gebruikt geld, dan ga eigenlijk ook uit van een hogere toekomstige waarde van je bitcoins. Als je dan vasthoudt aan je Sats, dan is dit goed voor de waarde hiervan, maar voor Bitcoin als geld niet. Je houdt het immers uit de marktcirculatie en je moedigt anderen niet aan om je bitcoins te accepteren als vorm van betaling. 

Dit probleem is zo oud als geld zelf. “Slecht geld verdrijft goed geld als ze voor dezelfde prijs ruilen”, luidt Nobelprijs winnaar van de Economie Robert Mundell’s variatie op de Wet van Gresham. Ofwel, je geeft liever je euro’s uit dan je bitcoins, omdat je verwacht dat je Sats toch meer waard worden. 

Waarom dan toch met Bitcoin betalen?

Een van de belangrijkste redenen om dan toch je sats te spenderen is het geloof in de toekomst van Bitcoin als revolutie op het gebied van geld en financiën. Om hieraan bij te dragen, is het uitgeven van je bitcoins essentieel. Het uitgeven van bitcoin helpt om de adoptie te bevorderen, wat op zijn beurt weer bijdraagt aan de groei en waardering. 

Voor sommigen gaat het bij het betalen met Bitcoin niet alleen om het bevorderen van de adoptie, maar ook om een principieel standpunt in te nemen. Zij geloven in de waarden die achter Bitcoin staan, zoals de onafhankelijkheid van centrale autoriteiten en het creëren van een financieel systeem zonder vertrouwensproblemen. Betalen met Bitcoin is voor hen een manier om dit standpunt kracht bij te zetten en te laten zien dat ze niet akkoord gaan met de regels van het fiduciaire geldsysteem.

Tot slot zijn er ook diegenen die gewoonweg fan zijn van de Bitcoin. Zoals collega Rens: “Ik vind het vet om de technologie waar je veel over leest en schrijft in de praktijk te gebruiken om je biertje of boodschappen mee af te rekenen.” Of hij wellicht ooit spijt gaat krijgen als het blijkt dat zijn doosje druiven achteraf wel heel duur was? “Wie weet, maar ik denk het niet. De reacties op het filmpje en de gesprekken die eruit volgden waren het zeker waard. En gelukkig was het geen auto of iets anders kostbaars, dat maakt het risico op spijt wat minder.”

Spend and replace

Een manier om bij te dragen aan de adoptie van Bitcoin en toch je waarde te behouden is door de "Spend and Replace"strategie. Dit betekent dat je Bitcoin altijd in beweging houdt door het te besteden bij winkels en direct hetzelfde bedrag weer aan te kopen. Deze aanpak helpt bij het creëren van een economie die de adoptie van Bitcoin versnelt en tegelijkertijd het groei van het netwerk ten goede komt.