De Bitcoin Halving heeft plaatsgevonden

Op maandagavond rond 21:25 vond de Bitcoin Halving plaats. Op dat moment halveerde de hoeveelheid nieuwe bitcoins die miners per block kunnen minen van 12,5 BTC naar 6,25 BTC. Daarmee verdubbelde de kostprijs van nieuwe bitcoins en daalde de jaarlijkse inflatie in de bitcoineconomie van ongeveer 3,6% naar ongeveer 1,8%. De monetaire inflatie in de bitcoineconomie is daardoor voor het eerst lager dan de inflatie in westerse economieën.

Toen het 630.000ste block uit de bitcoin blockchain werd gedolven gebeurde iets bijzonders: de Bitcoin Halving. Tijdens deze voorgeprogrammeerde gebeurtenis die eens per vier jaar plaatsvindt halveerde de hoeveelheid bitcoins die miners per block kunnen vinden. Vóór de halving was de zogenaamde block reward nog 12,5 BTC per block, maar na de halving bevat elk block nog slechts een block reward van 6,25 BTC per block.

Inflatie

Dat heeft belangrijke gevolgen voor de bitcoineconomie. Bitcoinmining is namelijk de enige manier waarop nieuwe bitcoins op de markt kunnen komen en hoe de totale circulerende hoeveelheid bitcoins kan toenemen. Een halvering van de hoeveelheid bitcoins die miners kunnen vinden betekent dus ook een halvering van de monetaire inflatie in de bitcoineconomie.

Die daalde van ongeveer 3,6% naar ongeveer 1,8%. De de inflatie in de bitcoineconomie is daarmee voor het eerst lager dan het streefgetal van 2% dat centrale banken in westerse economieën hanteren. Bitcoin heeft vanaf nu dus een lagere monetaire inflatie dan de dollar of euro.

In de toekomst zal de inflatie elke vier jaar blijven halveren om uiteindelijk in 2140 geheel af te vlakken.

Vraag & aanbod

Het aanbod 'vers' gedolven bitcoins op de markt daalt door de halving met de helft, terwijl er geen vergelijkbare effecten optreden met betrekking tot de vraag. Aangezien de bitcoinprijs via marktwerking door vraag en aanbod wordt bepaald kan dit de koers beïnvloeden. Dat is misschien een beetje vergelijken met de effecten op de goudprijs die optreden wanneer de wereldwijde goudproductie met de helft zou afnemen.

Daar tegenover staat dat overheden en centrale banken wereldwijd op grote schaal nieuw regulier geld creëren. Ook hier geldt marktwerking: door geldvermeerdering groeit het aanbod van de valuta op de markt en dat drukt de koers ervan.

Er is dus steeds meer geld in omloop dat aan waarde verliest, om een beperkt en slinkend aanbod aan bitcoins op te kopen. Dat vinden veel bitcoiners vanwege de economische implicaties natuurlijk een interessante en spannende ontwikkeling.

Het is waarschijnlijk dat de economische effecten van de halving niet direct maar geleidelijk tot de markt doordringen, omdat de dagelijkse hoeveelheid nieuw gedolven bitcoins slechts een relatief klein deel uitmaakt van de totale hoeveelheid die dagelijks wordt verhandeld.

Prijsvolatiliteit voor, tijdens of kort na de halving is waarschijnlijk het gevolg van speculatie. De heftige prijsbewegingen die we in de afgelopen dagen zagen zijn daar vermoedelijk onderdeel van.

Miners

Ook voor de miners heeft de halving allerlei gevolgen. Zij zagen hun verdiensten in bitcoin met de helft dalen, terwijl ze er in principe dezelfde hoeveelheid processorkracht (en dus elektriciteit) voor moeten verbruiken. De kostprijs om een bitcoin te minen is door de halving dus verdubbeld.

Miners die daardoor niet meer winstgevend zijn kunnen nu kiezen om nieuw gedolven bitcoins onder hun kostprijs te verkopen of wachten op een hogere koers. De eerste optie is natuurlijk weinig aantrekkelijk, maar is voor sommige miners misschien noodzakelijk om de kosten te dekken. Als miners te lang verliesgevend zijn kan het ertoe leiden dat ze geheel stoppen met minen.

Als dat gebeurt daalt de hashrate van het netwerk en worden blocks minder snel gevonden. Miners kunnen daardoor opnieuw aan winstgevendheid inboeten omdat ze minder snel nieuwe bitcoins minen. Sommigen vrezen dat dit leidt tot een ineenstorting van het netwerk, een zogenaamde 'death spiral', maar daarvan is geen sprake.

Het vertrek van niet winstgevende miners zorgt ervoor dat er meer bitcoins overblijven voor alle andere miners. Hun winstgevendheid neemt daardoor juist weer toe. Zo ontstaat een balans in het ecosysteem die ervoor zorgt dat alleen winstgevende miners over blijven.

Winstgevendheid hangt voor bitcoinminers grotendeels af van de prijs die zij voor elektriciteit betalen. Dat blijkt in de praktijk vaak het goedkoopst vlakbij duurzame energiecentrales, die regelmatig met energieoverschotten kampen welke zij onder de marktprijs moeten verkopen.

Bitcoinminers nemen deze stroom gretig af en prijzen daarmee de miners die duurdere en vaak milieuonvriendelijke stroom gebruiken uit de markt. Ruim 70% van de stroom die het bitcoinnetwerk verbruikt zou inmiddels afkomstig zijn uit duurzame energiebronnen. Bitcoin halvings maken het netwerk in zekere zin dus efficiënter en misschien ook een beetje milieuvriendelijker.

Meer lezen over de bitcoin halving? We schreven er eerder over in een artikel en de aankondiging twee weken geleden.