Onderzoek: mining 52,6% duurzaam en de helft minder uitstoot

De klimaatschade van Bitcoin is in drie jaar tijd gehalveerd. Dat blijkt uit berekeningen van ESG-analist en onderzoeker Daniel Batten van Batcoinz. Volgens hem is Bitcoinmining op dit moment 52,6% duurzaam en is de uitstoot lager dan 300g per kilowattuur.

Batten baseert zijn cijfers op de rekenmethode van de Cambridge Bitcoin Electricity Consumption Index (CBECI) van het Cambridge Centre for Alternative Finance (CCAF) van de gelijknamige universiteit. De cijfers van CBECI gelden vaak als referentiepunt voor onderzoekers en journalisten.

Volgens CBECI gebruikten Bitcoinminers eind 2021 voor 38,48% duurzame stroom. Dat is een hoog percentage, maar desondanks lager dan de 59,5% uit de zelfrapportages van de Bitcoin Mining Council (BMC), een verbond dat ongeveer de helft van de wereldwijde hashrate vertegenwoordigt.  

Onderrapportage

Het verschil is volgens Batten verklaarbaar omdat CBECI sinds januari 2022 niet is geüpdatet en er sprake is van onderrapportage bij de meetmethode.

De onderzoekers van het CCAF erkennen de beperkingen in de meetmethode ook: "Onze schattingen houden geen rekening met activiteiten waarvan redelijkerwijs kan worden verwacht dat ze emissies beperken, zoals het gebruik van 'flare'-gas, off-grid (achter de meter) Bitcoinmining, overtollige warmteterugwinning of koolstofcompensatie." 

Die omissies wegen volgens Batten veel zwaarder dan gedacht. Wanneer de ontbrekende data wordt meegewogen, zou het percentage mining op basis van duurzame energie volgens hem op dit moment uitkomen op 52,6%.

Dat is 15,5% hoger dan CBECI en veel meer in lijn met de cijfers van de BMI.

Dit toont hoe belangrijk het is om de volledige dataset te bekijken, in plaats van 'cherry picking' met geïsoleerde voorbeelden. Daniel Batten

Off-grid miners

De 'off-grid' Bitcoinminers leveren daarbij de grootste bijdrage. Dat zijn Bitcoinminers die geen stroom van het stroomnet gebruiken, maar stroom rechtstreeks afnemen van stroomproducenten. Bijvoorbeeld miningbedrijven die deals hebben gesloten met waterkrachtcentrales om de overtollige capaciteit te benutten.

Batten verzamelde gegevens van 31 off-grid miningbedrijven die gezamenlijk 14,28% van de hashrate vertegenwoordigen. De meetmethode van CBECI gaat ervan uit dat hun energiemix, vergelijkbaar met het lokale stroomnet, ongeveer 30% tot 40% duurzaam is.

Dat klopt volgens Batten niet. Volgens zijn verzamelde data bestaat de energiemix deze miners vrijwel uitsluitend uit duurzame stroom en ligt het percentage in realiteit op 96,96%. Als dat wordt meegerekend verhoogt dat het wereldwijde percentage duurzame stroom van miners met 10,8%.

Andere factoren

De overige 4,6% is volgens Batten een gevolg van andere factoren.

Zo zorgde de exodus van miners uit Kazachstan ervoor dat het percentage duurzame stroom met 1,8% steeg. Ook zou CBECI het aantal Bitcoinminers in Texas die samenwerken met de stroomnetbeheerder ERCOT met 1,6% onderschatten. De overstap van kolen naar windenergie door mega-miningbedrijf Marathon zou nog eens goed zijn voor 1,4%.

Het resterende deel is een gevolg van miners die 'flare gas' gebruiken (1%), off-grid miners die een mix van duurzame en niet duurzame stroom gebruiken (0,4%) en de algehele verduurzaming van het wereldwijde stroomnet (0,3%).

Batten identificeerde echter ook redenen die het percentage drukken. Zo steeg de totale hashrate van het Bitcoinnetwerk, waardoor de berekening 1,3% minder duurzaam uitvalt. Ook zijn er off-grid miners die uitsluitend fossiele brandstoffen verbruiken, waardoor het percentage met 0,3% afneemt. De 0,2% die overblijft is waarschijnlijk een gevolg van afrondingen.

50% minder klimaatschade

Samen met de analist Willy Woo werkt Batten aan een serie live grafieken die de data weergeven. Volgens aankondigingen via Twitter blijkt daaruit dat Bitcoinmining op dit moment 50% minder schadelijk is voor het klimaat dan in 2020. Bitcoinmining zou op dit moment gemiddeld 299 gram aan broeikasgassen per kilowattuur uitstoten, ten opzichte van 601 g/KWh in 2020. 

De exacte onderbouwing laat nog op zich wachten, maar vermoedelijk is het een gevolg van miners die overstappen naar klimaatvriendelijkere energiebronnen in combinatie met initiatieven die de uitstoot van broeikasgassen beperken.

Volgens Batten is er geen enkele sector ter wereld die zo snel verduurzaamd. Volgens hem wijzen de cijfers op een trend waarbij Bitcoinminers jaarlijks 4,49% meer duurzame stroom gebruiken dan het voorgaande jaar.

Batten gaat zelfs zover dat hij extrapoleert dat Bitcoinmining over enkele jaren misschien geen enkele klimaatschade meer oplevert en in plaats daarvan een positieve bijdrage levert aan het klimaat. Dat is in theorie of op termijn niet onmogelijk, maar op korte termijn misschien wel wat te rooskleurig.  

Vooroordelen over Bitcoinmining? Greenpeace liet een kunstwerk maken om de milieuschade van Bitcoin te belichten, maar de kunstenaar realiseerde zich later dat het niet zo zwart-wit is.