Verificatie van een bitcoinadres: Hoe werkt dat en waar vind je jouw adres?

In Nederland eist de toezichthouder dat Bitcoinbedrijven de bitcoinadressen van hun klanten verifiëren. In veel gevallen vragen dienstverleners je daarom om een screenshot van je wallet, waarop het desbetreffende bitcoinadres zichtbaar is. In deze korte gids leggen we uit hoe je jouw bitcoinadres(sen) kan opzoeken zodat je zo'n screenshot kan aanleveren.

Het doel

De Nederlandse toezichthouder eist sinds kort dat Nederlandse Bitcoinbedrijven controleren of de bitcoinadressen die klanten opgeven daadwerkelijk aan hen toebehoren. De maatregel is bedoeld om witwassen en terrorismefinanciering tegen te gaan.

Wanneer je ergens bitcoin koopt zal je daarom het bitcoinadres waarop je ze wil ontvangen moeten verifiëren. Volgens de toezichthouder kan dat door een screenshot van je wallet op te sturen, met daarop het desbetreffende bitcoinadres zichtbaar.

Ieder bitcoinadres dat je bij Nederlandse dienstverleners wil gebruiken om bitcoin op te ontvangen dient apart geverifieerd worden. Mocht je bij een nieuwe order een ander bitcoinadres opgeven dan bij een eerdere order, dan zal je dus ook het nieuwe bitcoinadres moeten verifiëren.

Jouw bitcoinadres

Bitcoins beheer en bewaar je in een bitcoinwallet. Zo'n bitcoinwallet is virtueel en bestaat alleen op de blockchain, maar is met behulp van walletsoftware en je seed phrase te beheren. Daarover kan je eventueel meer lezen in onze beknopte gids voor beginners.

Een bitcointransactie vindt altijd plaats tussen twee bitcoinadressen; ze verplaatsen zich van een adres van de verzender naar een adres van de ontvanger. Als je een hoeveelheid bitcoin wil ontvangen, bijvoorbeeld omdat je ze ergens koopt, zal je dus één van jouw bitcoinadressen moeten aanleveren.

Voorbeelden van verschillende soorten bitcoinadressen (gebruik deze niet zelf!):

• Oud (P2PKH): 1A1zP1eP5QGefi2DMPTfTL5SLmv7DivfNa
• Nieuwer (P2SH): 3J98t1WpEZ73CNmQviecrnyiWrnqRhWNLy
• Nieuwst (Bech32): bc1qar0srrr7xfkvy5l643lydnw9re59gtzzwf5mdq

Een bitcoinwallet kan in principe zoveel bitcoinadressen genereren als je wil, die allemaal uniek zijn en aan jouw wallet toebehoren. Alles wat je op die bitcoinadressen ontvangt komt in jouw wallet terecht. Het maakt in die zin niet uit welk adres je gebruikt om bitcoins op te ontvangen. Omdat alle transacties op de blockchain volledig openbaar zijn is het echter vanwege privacyredenen gangbaar om voor iedere transactie een vers en ongebruikt bitcoinadres te gebruiken. De meeste walletsoftware doet dat automatisch.

De eis van de toezichthouder sluit hier helaas niet op aan. Als je immers voor iedere transactie een nieuw bitcoinadres opgeeft kom je keer op keer opnieuw in de verificatiemolen terecht. Veel mensen vinden het daarom handiger om één bitcoinadres te verifiëren en dat adres bij alle toekomstige orders te hergebruiken. Dan hoef je het verificatieproces slechts eenmaal te doorlopen. Nadat een order op het geverifieerde bitcoinadres is uitgeleverd, ben je in principe vrij om ermee te doen wat je wil.

Wat wordt verwacht?

Een foto mag ook

Als je het ingewikkeld vindt om een screenshot te maken, dan is een foto soms ook goed. Let dan wel extra goed op dat de foto helder is en dat alle details duidelijk zichtbaar zijn!

Voor de verificatie van een bitcoinadres is het belangrijk dat een screenshot die je aanlevert het volgende bevat:

• Het is een screenshot van de walletsoftware die je gebruikt
• Compliance-medewerkers moeten aan de hand van jouw screenshot kunnen herkennen welke walletsoftware je gebruikt. Als je jouw screenshot vanwege privacyredenen bijwerkt (dat mag), hou er dan rekening mee dat je de screenshot niet zodanig bewerkt dat niet meer duidelijk is om welke software het gaat
• Op jouw screenshot moet het bitcoinadres dat je bij de order opgaf zichtbaar zijn

Er zijn verschillende soorten screenshots die acceptabel zijn.

Via de 'Ontvangen' knop

Wanneer je op de knop 'Ontvangen' (soms 'Receive' of 'Request') drukt toont de meeste walletsoftware een vers en ongebruikt bitcoinadres, welke je aan een dienstverlener kan aanleveren. Op het moment dat je op die manier een bitcoinadres genereert om bij een order te gebruiken kan je er natuurlijk direct een screenshot van maken. Op die manier zit je eigenlijk altijd goed.Veel mensen komen er echter pas later achter dat ze hun bitcoinadres moeten verifiëren. Dat is meestal geen probleem. Zolang er op het bitcoinadres nog geen fondsen zijn ontvangen gaat de meeste walletsoftware ervan uit dat het adres nog steeds ongebruikt is.

Als je nogmaals op de knop 'Ontvangen' drukt is de kans groot dat de software hetzelfde bitcoinadres toont als vorige keer. Je kan er dan alsnog een screenshot van maken. Dit werkt in de meeste gevallen maar niet altijd, want iedere walletsoftware is anders. De Blockstream Green wallet toont bijvoorbeeld nooit hetzelfde bitcoinadres opnieuw.

Boven: Voorbeeld van een screenshot van een Blockchain.com wallet. Het rode pijltje geeft aan waar het bitcoinadres staat, dat zichtbaar moet zijn.

Mocht het om de één of andere reden niet lukken - geen nood! Je kan het altijd opnieuw proberen met een nieuw bitcoinadres. De procedure verschilt per dienstverlener, maar bij Bitonic kan je via de website je gegevens invullen en een nieuwe verificatieprocedure starten voor een ander bitcoinadres.

Via de adressenlijst

Walletsoftware gericht op meer gevorderde gebruikers beschikt soms over aanvullende functionaliteit, waarmee een lijst van bijbehorende bitcoinadressen is in te zien. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de veelgebruikte Electrum wallet voor Desktop.

Boven: Voorbeeld van een lijst met bitcoinadressen in Electrum Desktop. Alle bitcoinadressen in de lijst behoren toe aan dezelfde bitcoinwallet.

Als je van zo'n lijst met adressen een screenshot maakt, met het betreffende bitcoinadres erop zichtbaar, is dat ook goed. Als je omwille van je privacy de andere getoonde bitcoinadressen onzichtbaar wil maken dan mag dat. Hou er wel rekening mee dat het voor compliance-medewerkers duidelijk herkenbaar moet zijn welke walletsoftware je gebruikt.

Tips

• Als je eenmaal een bitcoinadres geverifieerd hebt, sla het dan op voor de volgende keer. Dan hoef je het niet iedere keer opnieuw op te zoeken.
• Als je vergeten bent welke bitcoinadressen je geverifieerd hebt kan je dat bij de dienstverlener opvragen. Bij Bitonic kan je via de website je gegevens invullen om je geverifieerde adressen op te vragen.
• Sommige mensen kiezen er vanwege privacyredenen voor om bitcoins die aan een geverifieerd bitcoinadres zijn uitgeleverd na ontvangst te verplaatsen naar een ander bitcoinadres.

Je kan ook een bitcoinadres geautomatiseerd verifieren via message signing. Dat is een veel snellere methode voor gevorderden, maar minder geschikt voor beginners.