Bitcoin Ekasi: ontluikende bitcoingemeenschap in een Zuid-Afrikaanse township

In Zuid-Afrika zet non-profit organisatie The Surfer Kids zich in om activiteiten te organiseren voor lokale jongeren. Daarnaast richt de organisatie zich tegenwoordig ook op de adoptie van Bitcoin onder de lokale bevolking, in de hoop een circulaire bitcoineconomie te creëren. Het initiatief heet Bitcoin Ekasi en is geïnspireerd door het El Salvadoraanse Bitcoin Beach.

In het zuiden van Zuid-Afrika ligt Mosselbaai. Daar organiseert The Surfer Kids sinds 2010 surfactiviteiten voor kinderen uit de nabijgelegen townships. Met de surflessen hoopt de organisatie de lokale jeugd te helpen karakter te ontwikkelen en zich te ontplooien, door middel van activiteiten gericht op toewijding en vastberadenheid.

Sinds enige tijd richt de organisatie zich ook op het stimuleren van het gebruik van bitcoin binnen de gemeenschap.

Vorig jaar doopte de organisatie de baai om tot 'Bitcoin Bay' en later 'Bitcoin Ekasi'. 'Ekasi' stamt af van het woord 'lokasie', Afrikaans voor 'locatie', en het verwijst naar townships met een bepaald soort levendigheid. Die naam werd gekozen door de surfcoaches van het project, zelf ook lokale bewoners.  

Bitcoin Ekasi is geïnspireerd door Bitcoin Beach, een tweetal kleine strandgemeenschappen aan de kust van El Salvador. Daar startten in 2019 initiatieven om de adoptie van bitcoin onder de lokale bevolking te stimuleren. Bewoners werden aan inkomsten in bitcoin geholpen en winkels werden op het Bitcoinnetwerk aangesloten, meestal via Lightning Lightning Het Lightning Network is een nieuwe technologie voor bitcoin, waarmee transacties vrijwel direct en nagenoeg kosteloos zijn. .

De kleine circulaire bitcoineconomie die eruit voortkwam vormde later de inspiratie voor de omarming van bitcoin door El Salvador op nationaal niveau, toen het land bitcoin erkende als één van de twee officiële valuta's van het land.

In navolging probeert Bitcoin Ekasi ook in Zuid-Afrika iets vergelijkbaars van de grond te krijgen. "Bitcoin Beach toonde dat (in tegenstelling tot de meeste aannames) individuen met lage inkomens wel degelijk geïnteresseerd zijn in sparen", schrijft oprichter Hermann Vivier op de website. "Het probleem is, echter, dat ze over het algemeen geen toegang hadden tot efficiënte vormen van sparen. Iets dat de inflatie voor kan blijven."

Circulaire economie

Bitcoin Beach begon ooit met één café dat op bitcoin ging accepteren. Bitcoin Ekasi is ook nog kleinschalig: op dit moment nemen zo'n 40 jongeren deel aan lessen die door een handjevol coaches worden begeleid. Ook ontvangen de jongeren steun zoals voedsel en kleding, en bij goed gedrag een kleine toelage in bitcoin. De coaches, de drijvende krachten achter de organisatie, ontvangen een deel van hun salaris in bitcoin.

Om ervoor te zorgen dat de bitcoins lokaal besteedbaar zijn en dus gaan rondcirculeren, worden lokale winkels op het Bitcoinnetwerk aangesloten. Vijf winkeliers in de nabije omgeving zijn inmiddels aangesloten en de organisatie heeft tien anderen in het vizier.

De gedachte is dat als de verdiende bitcoins op genoeg plekken besteedbaar zijn, de coaches en jongeren hun dagelijkse boodschappen ermee kunnen doen. Als winkeliers hun bitcoinverdiensten daarna zelf ook bij andere lokale winkels besteden, komt er wellicht een circulaire bitcoineconomie uit voort.

De meeste winkeliers zijn sceptisch en moeten eerst worden overtuigd. "Het spreekwoordelijke kwartje valt zodra we duidelijk kunnen maken dat bitcoin echt geld is, dat eenvoudig kan worden omgewisseld voor een fiat valuta, zelfs een zonder bankrekening via peer-to-peer exchange Paxful, of gebruikt kan worden om echte goederen en diensten te kopen via diverse platformen zoals Bitrefill", aldus Vivier.

Inflatie

Hoge inflatie is in Zuid-Afrika heel gewoon. De afgelopen twintig jaar schommelde het, afgezien van enkele pieken en dalen, meestal rond de vijf procent. "En nergens worden de effecten van inflatie zo ernstig ervaren als in gemeenschappen waar men van dag tot dag leeft", schrijft Vivier, "Om inflatie te verslaan moet je investeren. Iedereen weet dat je niet in een fiat valuta moet sparen."

"Maar waarin moet je investeren als je maar een paar dollar per week over hebt en geen bankrekening hebt?", vervolgt hij, "Je kan dan natuurlijk geen aandelen of bezit aanschaffen". En hoewel de townships grotendeels gebaseerd zijn op cash geld wijst Vivier erop dat er inherente veiligheidsrisico's kleven aan het sparen met cash.

Sparen in bitcoin kan echter met alle soorten bedragen, ook kleine. "Bitcoin is gemakkelijk toegankelijk. Je kan bitcoin gebruiken zonder traditionele bankrekening. Bitcoin kan worden opgedeeld in kleine fracties (sats) en je kan het in zeer kleine hoeveelheden kopen", licht Vivier toe. Vivier laat weten dat het in Zuid-Afrika mogelijk is om al vanaf 20 dollarcent bitcoin te kopen. 

"En met het Lightning Network (Bitcoin's snelst groeiende tweedelaags schaalbaarheidsoplossing) is het mogelijk om betalingen te doen van slechts een paar cent, tegen nagenoeg geen kosten". Met de juiste voorbereidingen en aanpak, denkt Vivier, zijn ook veel van de risico's van cash geld in te perken. Volgens Vivier zijn de lokale bestedingen in bitcoin vooralsnog klein, hooguit een paar honderd rand, maar worden de verdiensten door sommige winkeliers wel in bitcoin bewaard.

"Het kunnen sparen in iets dat de belofte in zich draagt van toekomstige opbrengsten - ik denk dat het iets is dat erg aantrekkelijk is voor mensen", vertelt Vivier tijdens The Progressive Bitcoiner-podcast. Hij verwijst daarmee naar de voorgeprogrammeerde schaarste van 21 miljoen bitcoins, wat bij marktwerking - vraag en aanbod - een gunstig effect op de prijs zou moeten hebben. Dat motiveert om, zelfs met kleine bedragen, te sparen. "Het idee dat ik wat geld opzij kan zetten en dat als ik het maar vast weet te houden, dat het in de toekomst betekenisvol zal zijn", aldus Vivier.

Natuurlijk moet in de praktijk nog wel blijken of die beoogde toekomstige opbrengsten er daadwerkelijk zullen zijn - resultaten uit het verleden bieden natuurlijk geen garanties voor de toekomst.

Bitcoin als werkend alternatief

Onderliggend is het doel van Bitcoin Ekasi ook om een antwoord te bieden op het vraagstuk 'of bitcoin werkt'. Volgens Bitcoin Ekasi wordt dat al getoond in El Salvador en met het Zuid-Afrikaanse initiatief willen ze daaraan bijdragen. Dat moet helpen een einde maken aan de discussie over of bitcoin nu wel of niet geschikt is als geld.

Wij bestaan om het volgende punt aan te tonen: Bitcoin is een geschikt en nu al een functioneel alternatief dat ons kan helpen om een betere en eerlijke toekomst voor de gehele mensheid teweeg te brengen website Bitcoin Ekasi

Vivier is al langer geïnteresseerd in bitcoin en zegt de ontwikkelingen al sinds 2013 te volgen. Lange tijd stond zijn interesse in bitcoin los van het The Surfer Kids-project, maar een podcast-interview met de initiatiefnemer van Bitcoin Beach zette hem op andere gedachten. Toen hij zelf te gast was in een andere podcast en een bitcoindonatie ontving van een anonieme donateur is de bal gaan rollen.

---

Meer weten of een donatie doen? Bezoek dan eens de website van Bitcoin Ekasi. Of lees verder het vergelijkbare Bitcoin Beach in El Salvador van de grond kwam.