De bitcoin halving heeft plaatsgevonden!

Happy Halving Day! Vandaag vond de bitcoin halving plaats. Tijdens deze gebeurtenis halveerde de block subsidy van 6,25 BTC per block naar 3,125 BTC per block. Daardoor daalden de inkomsten van miners, stegen de productiekosten van nieuwe bitcoins en is de monetaire inflatie in de bitcoineconomie voor het eerst lager dan dat van goud. 

De halving vond plaats tijdens block 840.000 om ongeveer tien over twee in de nacht van vrijdag op zaterdag. Op dat moment halveerde de block subsidy - de beloning die miners ontvangen voor het minen van een block. Voor de bitcoin halving ontvingen miners nog een block subsidy van 6,25 BTC per block, maar sinds de halving is dat nog slechts 3,125 BTC per block. 

Bitcoin halvings zijn voorgeprogrammeerd om iedere 210.000 blocks plaats te vinden, wat overeenkomt met ongeveer eens per vier jaar. De meest recente halving was de vierde keer dat een bitcoin halving plaatsvond. Eerdere bitcoin halvings vonden plaats in 2012, 2016 en in 2020. Over pakweg vier jaar vindt in 2028 opnieuw een bitcoin halving plaats. 

Als gevolg van bitcoin halvings zal de block subsidy steeds verder halveren. Dat gaat net zo lang door, totdat rond het jaar 2140 de kleinst mogelijke hoeveelheid bitcoin is bereikt: 1 satoshi. Daarna daalt de block subsidy naar nul en zullen alle 21 miljoen bitcoins zijn gemined. 

Inflatie 

Bitcoin halvings hebben veel invloed op de bitcoineconomie. Bitcoinmining is namelijk de enige manier waardoor nieuwe bitcoins in omloop komen en waardoor de circulerende hoeveelheid bitcoins groeit. Een halvering van de hoeveelheid nieuwe bitcoins die miners kunnen minen betekent daarom in essentie een halvering van de inflatie in de bitcoineconomie. 

Als gevolg van de meest recente bitcoin halving daalde de monetaire inflatie in de bitcoineconomie naar iets minder dan 1% per jaar. Daarmee is de inflatie van bitcoin voor het eerst lager dan de inflatie van goud. 

Vraag & aanbod

Halvings hebben ook invloed op de bitcoin koers. De bitcoin koers komt immers tot stand via marktwerking, aan de hand van vraag en aanbod. Als miners per block minder bitcoins ontvangen, dan daalt daarmee ook het aanbod aan nieuwe bitcoins dat ze dagelijks op de markt kunnen verkopen. 

Wanneer de aanbodzijde op de bitcoinmarkt krimpt maar de vraag hetzelfde blijft of groter wordt, dan heeft dat in principe een gunstig effect op de koers. 

Speculatie

Bitcoin halvings zorgen daarom altijd volop voor speculatie. Dat wordt verder aangewakkerd omdat na bitcoin halvings in het verleden telkens een spectaculaire bull market volgde, waarbij de bitcoin koers nieuwe recordhoogtes bereikte. 

Toch biedt dat geen garantie voor de toekomst. De aanbodzijde is immers slechts één kant van de markt en veel is natuurlijk ook afhankelijk van de vraagzijde. 

Bovendien is het aantal bitcoins dat miners dagelijks minen en op de markt kunnen brengen erg klein vergeleken met het totale aantal bitcoins dat dagelijks wordt verhandeld. 

De daadwerkelijke economische effecten van de halving zullen daarom waarschijnlijk niet direct merkbaar zijn, maar meer geleidelijk tot de markt doordringen. Wel kan tussentijdse speculatie natuurlijk voor hernieuwde volatiliteit zorgen - zowel opwaarts als neerwaarts. 

Miners verdienen minder

Bitcoinminers gaan door de halving een uitdagende tijd tegemoet. Zij verdienen door de halving bijna bijna Bitcoinminers verdienen niet uitsluitend aan de block subsidy, maar ze ontvangen ook inkomsten uit de miner's fees die gebruikers betalen om transacties te laten opnemen in een block. Op dit moment zijn de miner's fees echter nog altijd slechts een klein deel van de totale mininginkomsten. de helft minder bitcoins, terwijl de benodigde rekenkracht en de daarbij behorende stroomkosten hetzelfde bleven. In essentie zijn de productiekosten per bitcoin door de halving dus ongeveer verdubbeld, waardoor de winstgevendheid nu ongeveer de helft lager is.

Sommige bitcoinminers die een relatief hoge stroomprijs betalen zullen daardoor niet langer winstgevend zijn, als hun productiekosten per bitcoin nu hoger uitvallen dan de huidige bitcoinprijs. Zij zullen op zoek moeten gaan naar goedkopere stroom, wachten op een hogere koers of noodgedwongen de activiteiten moeten staken.

Als inefficiënte miners de handdoek in de ring gooien, levert dat economisch voordeel op voor de miners die wel doorgaan. Zij kunnen dan namelijk de bitcoins minen die anders door de inefficiënte miners werden gemined. 

Zelfreinigend mechanisme 

Sommigen beschouwen de bitcoin halvings daarom als een zelfreinigend mechanisme. Inefficiënte miners worden door de halvings uit de markt gedrukt, ten gunste van efficiënte miners. Op die manier worden bitcoinminers voortdurend gestimuleerd op zoek te gaan naar de goedkoopste stroom om te overleven. 

In de praktijk blijkt dat vaak duurzame stroom. Stroom opgewekt met fossiele brandstoffen heeft namelijk een relatief hoge bodemprijs, omdat daarvoor eerst olie of kolen ingekocht moet worden. Duurzame stroom afkomstig uit hernieuwbare energiebronnen vergt vooral een initiële investering, maar daarna zijn de operationele kosten zeer laag. 

Duurzame energiecentrales kampen bovendien regelmatig met stroomoverschotten. Dat kan een gevolg zijn van overcapaciteit, maar ook vanwege wisselvallige afname of (weers)omstandigheden. Deze overschotten worden tegen goedkopere tarieven aangeboden en miners nemen deze stroom graag af. 

Duurzame energieproducenten zijn op hun beurt blij met de extra afzetmarkt en inkomsten. Soms werkt men bewust samen met miners om het stroomnet uit te balanceren. Volgens consultancybureau KPMG biedt de onstilbare honger naar energie van bitcoinminers op deze manier een belangrijke stimulans voor de aanbouw en uitbreiding van duurzame energiecentrales. 

Bitcoinminers vestigden zich vanwege deze dynamiek steeds vaker in regio's waar duurzame stroom wordt opgewekt. Volgens recente schattingen is op dit moment meer dan de helft van alle energie die bitcoinminers gebruiken duurzame energie. Naar verwachting draagt ook deze bitcoin halving opnieuw bij aan de verdere verduurzaming van het bitcoinnetwerk.