Project Atlas: analysetool van centrale banken om Bitcoin in kaart te brengen
De Bank of International Settlements (BIS) werkt samen met de Nederlandsche Bank en de Deutsche Bundesbank aan Project Atlas, een systeem dat on-chain en off-chain data analyseert om internationale geldstromen via Bitcoin in kaart te brengen. De eerste Proof-of-Concept toont 'substantiële' geldstromen tussen regio's.
Het doel van Project Atlas is om inzicht te verschaffen in de macro-economische
relevantie, risico's en kansen van Bitcoin en andere crypto-activa. Dat
moet centrale banken helpen bij het maken van geïnformeerde beslissingen,
zo stelt het rapport.
Project Atlas is een initiatief van het BIS Innovation Hub Eurosystem Centre, in samenwerking met de Nederlandsche Bank en de Deutsche Bundesbank. Daarnaast zijn ook de Franse en Europese centrale banken betrokken in een observerende rol.
Proof of Concept
De eerste Proof of Concept-versie van Project Atlas is een systeem met dashboards die de aard van transacties en grootte van geldstromen via Bitcoin tussen regio's weergeven.
Daarvoor gebruikt Project Atlas data afkomstig uit verschillende bronnen. Het combineert data van full nodes met data afkomstig van exchanges of andere marktpartijen. De off-chain data wordt verzorgd door het relatief nieuwe Oostenrijkse blockchainanalyse-bedrijf Iknaio.
Cross-border payments
Uit een initiële analyse van Project Atlas zou blijken dat de internationale geldstromen met Bitcoin 'substantieel zijn in economische termen en oneven verspreid tussen geografische regio's'. Dat lijkt erop te wijzen dat Bitcoin vaker dan verwacht wordt gebruikt bij internationale overboekingen (ook wel remittances of cross-border payments genoemd).
Het overgrote deel van alle Bitcointransacties zou bovendien een relatief lage waarde hebben tussen de $200 en $500, hoewel de economische waarde van deze transacties gezamenlijk in het niet valt vergeleken met de totale economische waarde die via het netwerk wordt verplaatst. Dat lijkt erop te wijzen dat er dus veel mensen zijn die kleine transacties naar het buitenland doen en een kleine groep die zeer grote transacties doet.
Project Atlas baseert deze analyse op geldstromen tussen exchanges. De geografische locaties van individuele bitcoinbezitters zijn immers moeilijk te bepalen, maar bij exchanges is dat eenvoudiger. Zij zijn gevestigd en geregistreerd in een land en hun bitcoinadressen zijn vaak bekend.
Door bitcoins te volgen die afkomstig zijn van een exchange in een bepaalde regio en uiteindelijk terechtkomen bij een andere exchange in een andere regio, ontstaat volgens het team een ruwe eerste indicatie van de mogelijke totale geldstroom.
Toekomst
In de toekomst kan de dataset worden uitgebreid met aanvullende informatie. Naarmate de hoeveelheid informatie groeit kunnen meer verbanden worden gelegd en ontstaat een steeds helderder beeld van de markt en geldstromen.
Het team voorziet bijvoorbeeld mogelijkheden om ook Proof of Reserve-bekendmakingen in de analyse op te nemen of data gerelateerd aan marktsentiment.
Niet genoemd zijn mogelijkheden om individuele transacties en entiteiten te analyseren en traceren. Daarvoor gebruiken autoriteiten op dit moment vaak blockchainanalyse-software van derde partijen. Project Atlas zou dezelfde functionaliteit in de toekomst echter ook kunnen bieden. In dat geval zou het kunnen uitgroeien tot een integraal onderdeel van het financiële toezicht.
Of Project Atlas een positieve ontwikkeling is valt nog te bezien. Enerzijds lijkt er
erkenning te ontstaan voor de groeiende adoptie en toepassingen van Bitcoin. Toch is het
vaak zo dat centrale banken dergelijke bevindingen vooral gebruiken als
motivatie voor de lancering van een eigen digitale valuta (CBDC).
Blockchainanalyse is nuttig, maar ook inherent nattevingerwerk. Hoe betrouwbaar is het eigenlijk?
