Bitcoin crash: komt het ooit nog goed?

Er heerst veel onzekerheid op de markt. De koers is gecrasht, bedrijven zijn failliet of dreigen failliet te gaan en het vertrouwen bevindt zich op een dieptepunt. Velen hebben hun bitcoins reeds verkocht en veel anderen die dat niet deden staan nu op verlies. Komt het ooit nog goed met Bitcoin?

In mei ging het al mis. Altcoin-projecten die hoge rendementen aanboden implodeerden, waardoor investeerders forse verliezen leden. Investeringsfonds Three Arrows Capital ging failliet en diverse andere bedrijven die in het fonds hadden geïnvesteerd raakten als gevolg ook in de problemen.

In de zomer volgde een faillissementsgolf. Sommige dienstverleners boden eveneens hoge rendementen aan, door investeringen van gebruikers te herinvesteren, vaak in winstgevende maar riskante constructies. Toen het risico door de eerdergenoemde faillissementen realiteit werd, waren de investeringen verloren en konden ze hun klanten niet meer uitbetalen.

Onlangs kwam daar de ineenstorting van FTX en Alameda Research bovenop. Diverse dienstverleners en institutionele partijen investeerden via het platform van FTX, maar na het faillissement van FTX lijken die fondsen verloren. Opnieuw dreigt een faillissementsgolf.

De bitcoinkoers is sinds het hoogtepunt al zo'n 75% gedaald. Veel bitcoins zijn dus al verkocht, soms tegen verlies, en sommigen die niet hebben verkocht staan nu in de min. Het vertrouwen bevindt zich op een dieptepunt. Betekent dit het einde van Bitcoin?

Decentraal

Hoogstwaarschijnlijk niet. Bitcoin is een decentraal en zelfvoorzienend netwerk gebaseerd op wiskunde, dat op zichzelf bestaat en onafhankelijk is van individuele partijen. Er is geen centrale partij die failliet kan gaan.

Zo lang er érgens in de wereld ten minste twee computers deelnemen aan het netwerk, blijft Bitcoin bestaan. En zo lang bitcoins érgens in de wereld verhandelbaar zijn, zal het een marktprijs hebben en dus een financiële stimulans bieden om te minen. Daardoor houdt het netwerk zichzelf in stand.

Koersdalingen tasten wel de inkomsten van miners aan, omdat de geminede bitcoins minder waard zijn. Sommige miners zullen daardoor wellicht niet langer winstgevend zijn en noodgedwongen moeten stoppen. Als dat gebeurt daalt de hashrate van het Bitcoinnetwerk, wat de veiligheid van het netwerk vermindert. Als gevolg past de moeilijkheidsgraad van het minen zich echter automatisch aan om het minen makkelijker te maken, waardoor de winstgevendheid voor de overige miners weer toeneemt. In het verleden bleek het een zelfreinigend proces, waarbij alleen de meest efficiënte miners overbleven.

Perspectief

De koersontwikkeling is een ander verhaal. De bitcoinkoers wordt nog altijd slechts voor een klein deel gedreven door mensen die bitcoin gebruiken, maar vooral door speculanten. Als de koers stijgt trekt dat steeds meer speculanten aan en als de koers daalt zijn speculanten sneller geneigd om te verkopen. Daardoor ontstaan hoge pieken en diepe dalen.

Enig historisch perspectief kan wellicht geen kwaad: de koers is namelijk vaker met zo'n 80% gedaald. Na de pieken van 2011, 2013, en 2017 vonden vergelijkbare koersdalingen plaats. Ook toen leken de omstandigheden rampzalig.

Boven: logaritmische grafiek van de koersontwikkeling sinds 2011, TradingView

Velen dachten dat Bitcoin het niet zou overleven. Toen Mt.Gox in 2014 ten onder ging was dat de allergrootste en voornaamste exchange. En in 2017 leverden de Fork Wars zoveel onzekerheid op, dat investeringsfondsen zich massaal uit de markt terugtrokken. De media heeft Bitcoin inmiddels ruim 400 keer doodverklaard.

Toch kwam Bitcoin er telkens bovenop, sterker dan voorheen. Nadat de speculanten uit de markt waren gestapt en de prijs een dieptepunt bereikte, bleven sommigen over die niet verkochten maar vasthielden of zelfs bijkochten - de visionairs en lange termijn HODLers.

Elke bitcoin die wordt verkocht, wordt immers door een andere koper opgekocht. Zo vloeiden de bitcoins van de verkopers naar langetermijn-investeerders. De bodem werd bereikt en een nieuwe opwaartse trend begon.

Cyclus

Sommigen zien in de bewegingen van de markt een soort cyclus: hoge pieken, met diepe en lang uitgerekte dalen. Soms trekt men ook een verband met de Halvings: een gebeurtenis die eens in de vier jaar plaatsvindt, waarbij de hoeveelheid bitcoins die miners kunnen minen met de helft afneemt. In theorie heeft dat een positief effect op de prijs.

Tot nu toe vonden Halvings telkens in het midden van de bear markets plaats: in 2012, 2016 en 2020. Het vooruitzicht op de Halvings lijkt in het verleden telkens tot een ommekeer in de markt te hebben geleid, met een nieuwe bull market als gevolg. De eerstvolgende Halving is in het voorjaar van 2024.

Toch is het goed te onthouden dat het verleden geen enkele garantie biedt voor de toekomst. Bovendien zijn de economische omstandigheden nu geheel anders.

Wat nu?

Of de geschiedenis zich opnieuw herhaalt hangt dan ook vooral af van de overtuiging van mensen: als de verkopers uit de markt zijn gestapt en er voldoende HODLers en kopers overblijven, zal een bodem worden gevonden. Of die er komt, wanneer en waar die precies ligt is echter alleen achteraf vast te stellen.

Het enige waar je waarschijnlijk wel vanuit kan gaan is dat Bitcoin net als de afgelopen 13 jaar gewoon blijft bestaan, dat er nooit meer dan 21 miljoen bitcoins zullen zijn en dat er gemiddeld elke tien minuten een nieuw block aan de blockchain wordt toegevoegd. De idealen, infrastructuur, software en ontwikkelaars verdwijnen ook niet zomaar. Ook wij blijven bouwen aan de toekomst.

Toch bezorgd? Het kan helpen om dicht bij de kernvraag te blijven: denk je dat Bitcoin in de toekomst een belangrijkere rol in de wereld speelt, of niet?

Wees in ieder geval verstandig: investeer nooit te veel en gebruik geen geld dat je mogelijk ergens anders voor nodig hebt.