Interessante overwegingen uit MiCA

Drie weken geleden stemde het Europees Parlement in met de Markets in Crypto-Assets (MiCA). In het Nederlands: de verordening betreffende markten in cryptoactiva. Veel nieuwswebsites en podcasts besteedde er aandacht aan, maar niet aan de considerans. Over dit onderbelichte deel van MiCA vertellen we graag meer.

Eerst even dit. Nationale wetten kennen vaak een memorie van toelichting. Daarin is te lezen waarom een wetsvoorstel is ingediend en wat het voorstel precies inhoudt. In Europa kennen we richtlijnen en verordeningen. Richtlijnen moeten door de lidstaten worden omgezet in nationale wetgeving. Verordeningen werken rechtstreeks door en hebben voorrang boven nationaal recht. MiCA is zo’n verordening en AMLD5 is een voorbeeld van een richtlijn.

De considerans

Beide soorten Europese wetgeving beginnen met een considerans. Een considerans is het geheel van inleidende overwegingen (consideransen) van een richtlijn of verordening. Deze overwegingen dienen om de belangrijkste bepalingen van het regelgevende gedeelte kort te motiveren, zonder simpelweg de tekst te herhalen of samen te vatten. Ze bevatten geen regelgevende bepalingen of politieke wensen. Redelijk vergelijkbaar dus met een memorie van toelichting.

MiCA

MiCA kent 119 overwegingen, die in totaal 52 bladzijdes vullen. We gaan ze niet allemaal behandelen, maar zullen hierna enkele interessante overwegingen bespreken.

(2) [...] Wanneer zij als betaalmiddel worden gebruikt, kunnen cryptoactiva kansen bieden in termen van goedkopere, snellere en efficiëntere betalingen, met name op grensoverschrijdende basis, doordat het aantal tussenpersonen wordt beperkt.

Europa ziet een van de voordelen van Bitcoin. Of doelt het hier wellicht zelfs op Lightning? Hoe dan ook, het is een positief begin.

 (5) Het ontbreken van een algemeen Uniekader voor cryptoactivamarkten kan bij gebruikers tot een gebrek aan vertrouwen in die activa leiden, [...]

Het vertrouwen in de cryptosector heeft in 2022 een flinke deuk opgelopen. Verschillende cryptobedrijven vielen om waaronder Celsius, 3AC, Voyager, BlockFi, FTX en ga zo maar door. Zeker het FTX-debacle liet haar sporen na en leden van het Europees Parlement lieten hier eind vorig jaar hun ongenoegen over blijken. De komst van MiCA zal er waarschijnlijk voor zorgen dat het vertrouwen in de sector terugkeert. Of dit nu echt de bedoeling van Europa is, valt echter te betwijfelen.

Verbod op Bitcoin?

Begin vorig jaar schreven we dat de Commissie economische en monetaire zaken (ECON) een belangrijk amendement uit MiCA had verworpen. Dit amendement moest grootschalige ‘milieuonvriendelijke consensusmechanismen’ in Europa verbieden. Het had tot een verbod op Bitcoin kunnen leiden.

(6) [...] Het Uniekader voor cryptoactivamarkten mag de onderliggende technologie niet reguleren. De wetgevingshandelingen van de Unie mogen geen onnodige en onevenredige regelgevingslasten voor het gebruik van technologie veroorzaken, aangezien de Unie en de lidstaten ernaar streven concurrerend te blijven op een globale markt.

In de considerans van MiCA lezen we het bovenstaande terug. Dit lijkt een mogelijk verbod op Proof of Work (POW) uit te sluiten. Als we echter een overweging verder lezen, lijkt een verbod toch niet geheel van tafel te zijn. De negatieve aandacht op Proof of Work en dus Bitcoinmining zal in de toekomst waarschijnlijk verhevigen. Voor de sector de taak om regelgevers en politici ervan te overtuigen dat concurerende protocollen niet beter zijn.

(7) De consensusmechanismen die worden gebruikt voor de validering van transacties in cryptoactiva kunnen ernstige nadelige gevolgen hebben voor het klimaat en voor het milieu. Dergelijke consensusmechanismen moeten daarom milieuvriendelijker oplossingen toepassen en ervoor zorgen dat uitgevers van cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten alle ernstige nadelige gevolgen voor het klimaat en het milieu adequaat identificeren en openbaar maken. Bij het bepalen of nadelige gevolgen ernstig zijn, moet rekening worden gehouden met het evenredigheidsbeginsel en met de omvang en het volume van het uitgegeven cryptoactivum. [...]

Slotsom

Verder valt er in de considerans te lezen dat NFT's (10), centralebankgeld/CBDC's (13) en DeFi (22) niet onder de reikwijdte van MiCA vallen. Cryptoactivawitboeken (whitepapers) moeten worden geschreven in de officiële taal van een lidstaat van herkomst en ontvangst of in een taal die gangbaar is in de internationale financiële wereld (25). In de praktijk dus Engels. 

Ook komt er een herroepingsrecht voor consumenten bij de uitgifte van nieuwe cryptoactiva (37). Er mag geen rente worden betaald over stablecoins (58/68). Tot slot worden cryptobedrijven verplicht vermogensscheiding toe te passen (82/83). 

In tegenstelling tot een nieuwe Nederlandse cryptospeler overigens laatst impliciet beweerde, is dit in Nederland niet iets nieuws. De meeste Nederlandse cryptobedrijven hebben namelijk naast hun onderneming een stichting opgericht, die de gelden en cryptoactiva van hun klanten beheert. Toch kunnen we de overwegingen (en artikelen) uit MiCA hieromtrent zeker toejuichen.

Europa heeft met MiCA gekozen voor een geharmoniseerd regelgevend kader. De Verenigde Staten (VS) lijkt een geheel de andere kant op te bewegen met 'Operation Choke Point 2.0'. Verschillende bedrijven uit de VS hebben hun activiteiten opgeschort of lieten blijken mogelijk te gaan vertrekken. Leidt MiCA ertoe dat Europa interessant wordt en bedrijven onze kant op komen? Of wijken ze uit naar het Verenigd Koninkrijk, Dubai, Singapore of Honk Kong? De tijd zal het leren.

Wil je meer weten over MiCA? Luister dan naar aflevering 269 B van de Cryptocast of aflevering #256 van Satoshi Radio.